Maluku Huizen

Menu pagina

  1. Pattimura en Martha Christina Tiahahu
  2. Geschiedenis Molukkers in Nederland
  3. De bedrogen Molukse ex-KNIL-militairen
  4. De Molukse Emigranten
  5. 65 jaar Molukkers in Nederland
  6. NOS TV Uitzending op 21 maart 2016
  7. TV-Maluku: Peringatan Ride Out 9 April 2016
  8. Een greep uit mijn hart 25 April 2016
  9. Vensters op de Molukse geschiedenis 1450 - 1950
  10. Historiek omdat we ook van gisteren zijn
  11. Lieve opa, hoe bent u in Nederland beland?
  12. Onthulling plaquette mr. dr. Chris Soumokil
  13. Zuidmolukse bezettingen in de jaren ‘70
  14. Herdenking Japanse vrouwenkamp
  15. Soekarno de eerste president van Indonesië
  16. De Indië-herdenking gaat heel Nederland aan
  17. Nationale Indië Herdenking
  18. Onafhankelijkheidsdag Indonesië
  19. Hoe de Molukse geloofstradities en het christendom samenkwamen in de Molukse kerk in Nederland
  20. Slavernij Nederlands-Indië
  21. Hoe de Molukkers naar Nederland kwamen en bleven

Het leven van toen

Als kind rook ik bij het openen van de koffers, de geur van kretek, van nootmuskaat vermengd met die van kampferballen. Ik wist dat ik een deel van mijn ouders leven binnentrad die ik niet kende. het leven van toen. Ihamahu, Saparua, Djapang, Bandung, Soldadu, Tarakan, Soekarno, Prang, Oorlog.
Catharina Luhulima


"De geschiedenis is het heden, gezien door de toekomst."
Godfried Bomans

Vrijheidstrijder en vrijheidstrijdster

Thomas Matulessy en Martha Christina Tiahahu
We kennen de standbeelden allemaal van Pattimura en Martha Christina Tiahahu. Maar wie zijn deze bijzondere mensen?

Thomas Matulessy

Pattimura is waarschijnlijk geboren onder de naam Kebres of Kabres en veranderde later zijn naam in Thomas Matulessy.

Pattimura is waarschijnlijk geboren onder de naam Kebres of Kabres en veranderde later zijn naam in Thomas Matulessy. Deze naamsverandering was omdat hij geen werk kon vinden en in het leger wilde dienen. Hij diende in het Britse leger en na de overgang van het Britse naar het Nederlandse bestuur werd het leger ontbonden. Bij een opstand in Saparua werd Matulessy gekozen als aanvoerder van het Molukse leger en veroverde in 1817 fort Duurstede. Tot er soldaten vanaf Saparua en twee Nederlandse expedities vanuit Batavia (Jakarta) werden gestuurd. De rebellen onder leiding van Thomas Matulessy die de bijnaam Pattimura had gekregen is verslagen en Pattimura werd op 16 december 1817 in fort Victoria opgehangen.

Note: Pattimura werd in 1973 door de Indonesische regering tot nationale held aangewezen. Elk jaar op 15 mei is het Pattimura-dag. Je kunt zijn naam op diverse plaatsen in Indonesië aantreffen.
  • Het vliegveld van Ambon heet Pattimura
  • Op de Molukken is een universiteit vernoemd naar Pattimura
  • 15 mei is uitgeroepen tot Pattimura dag

Martha Christina Tiahahu

Een Molukse vrijheidsstrijdster, is geboren in Abubu een dorp op Nusalaut.

Ze werd groot gebracht door haar vader (4 januari 1800 - 2 januari 1818) kapitein Paulus Tiahahu.Haar vader vocht in het leger van Pattimura in en begin van 1817 voegde ze zich bij hen. Na verschillende strijden te hebben gestreden werd ze gevangen genomen maar werd als enige vrijgelaten vanwege haar jonge leeftijd. (ze was 17 toen). Ze bleef strijden en opnieuw werd ze gevangen genomen. Tijdens haar verblijf in fort Beverwijk zag ze hoe haar vader werd geëxecuteerd.

Note: Martha Christina zou naar Java gezonden worden om daar slaaf arbeidster te worden, maar tijdens haar reis werd ze ziek, ze weigerde te eten. Ze stierf op 2 januari 1818 als jonge heldin op de Banda zee.
  • Martha Christina Tiahahu wordt beschouwd als een nationale heldin van Indonesië.
  • Haar sterfdatum is uitgeroepen tot Martha Christina Tiahahu dag.
  • Ze heeft twee standbeelden, één in Ambon en één in Abubu, haar geboorte dorp.

Bron: wikipeda
Eindredactie: Lies Rampen-Lahumeten



Geschiedenis Molukkers in Nederland

Japanse bezetting

In 1942 werd Nederlands-Indië bezet door de Japanners. Het KNIL probeerde tegenstand te bieden, maar dat mislukte. Het leger was daarvoor te klein, en het land veel te groot. De Japanners konden bovendien profiteren van moderne wapens en een moderne vloot. De KNIL-militairen werden opgesloten als krijgsgevangenen. De Nederlandse soldaten werden naar kampen getransporteerd, de militairen uit Nederlands-Indië zelf werden al snel vrijgelaten, op een groep Molukkers na. Zij wilden hun eed van trouw aan Nederland niet herroepen.

Einde van de oorlog, begin van een nieuwe oorlog
Op 15 augustus 1945 eindigde de oorlog in Nederlands Indië. Het Koninklijk Nederlands Indisch Leger (KNIL) werd weer in ere hersteld. Er ontstond een nieuwe strijd, nu om de macht tussen Nederland en de Indonesische nationalisten. Veel Molukse KNIL militairen streden aan de kant van Nederland. Zij werden ingezet bij de grote ’politionele acties’ die de Nederlanders voerden om de binnenlandse orde te herstellen. Desondanks vond op 27 december 1949 de soevereiniteitsoverdracht plaats. Molukse KNIL soldaten zaten toen verspreid over heel Indonesië. Ze werden gezien als bondgenoten van Nederland, de vijand van de nationalisten. De meeste soldaten waren over heel Indonesië verspreid, en waren op veel plaatsen niet welkom. De Molukkers hadden natuurlijk aan de kant van de Nederlanders gevochten, en waren dus volgens de nationalisten bondgenoten van de vijand.

De keuze
In kazernes, kampen en thuis wachtten ze op wat er komen ging. De Molukse KNIL militairen, die in 1951 op Java bivakkeerden, werden uiteindelijk gedwongen te kiezen tussen een overstap naar het Indonesische leger, demobilisatie op Java en een overtocht naar Nederland. Er wordt steeds gesproken dat de militairen een keuze hadden maar voor velen was de overtocht een dienstbevel. Onlangs zijn er documenten boven water gekomen waar dit inderdaad uit bleek. Aanvankelijk was er ook de optie van demobilisatie op een plek naar keuze, dit was ook in hun contract opgenomen. Maar de zo gewenste plek zoals Ambon, waar in april 1950 de Republik Maluku Selatan (RMS) was uitgeroepen of anders Nieuw Guinea werd door Indonesië niet geaccepteerd. Daar komt ook nog bij: om nu als Molukse KNIL militair in Indonesië te zijn was al gevaarlijk maar het was nog gevraarlijker om als ex KNIL daar te wonen.

Tijdelijk naar Nederland
Maar de Molukkers (die nog steeds in dienst waren van het KNIL) wilden zo snel mogelijk naar hun geboortegrond. Dat kon de Indonesische regering niet gebruiken, en verbood de massale verhuizing. Het gevaar van desertie was namelijk erg groot. Ook Nieuw-Guinea was voor de Molukkers verboden gebied. Dat lag veel te dicht bij de Molukken. De situatie van de Molukse soldaten en hun gezin was ondertussen nog steeds niet verbeterd. Nederland zat met een probleem. De regering kon de soldaten niet meteen ontslaan, want in hun contract stond duidelijk dat ze zelf de plaats mochten bepalen waar ze uit dienst zouden treden. En dus werd in een wanhoopsdaad maar besloten dat de Molukkers tijdelijk naar Nederland moesten komen. Een half jaar later zouden ze in de ogen van de Nederlanders heus wel weer terug gaan. En dus kwam op 21 maart 1951 de Kota Inten met de eerste groep Molukkers aan in de haven van Rotterdam. Enkele duizenden Molukkers op nog dertien schepen zouden de Kota Inten volgen. Na eerst met bussen naar het mobilisatiecentrum in Amersfoort te zijn afgereisd om medisch gekeurd te worden kregen onze eerste generatie met hun gezinnen op 21 maart 1951 woonoord kamp Almere in Huizen als tijdelijk woonplaats toegewezen. In totaal ging het om ca. 500 personen die op 21 maart 1951 als eersten de kamp bewoonden. Hieronder bevonden zich ook een tiental vrijgezellen waaronder de voormalige president in ballingschap van de RMS dr. Frans Tutuhatunewa. Voor meer informatie over de geschiedenis zie website Stichting 60 jaar Molukkers Huizen



De bedrogen Molukse ex-KNIL-militairen.

Hoe de Molukse ex-KNIL-militairen in 1951 door de Nederlandse regering zijn bedrogen.

Op 20 januari 1951 is aan de Molukse ex-KNIL-militairen (destijds nog 'Ambonese militairen' genoemd) - die niet op Java wensten te demobiliseren - toegezegd dat ze ook naar de Zuid-Molukken konden worden teruggebracht, zoals bij Militair Besluit van het Koninkrijk der Nederlanden uit 1835 al was vastgelegd. Echter, op 12 februari 1951 is de Nederlandse regering om politieke redenen hierop teruggekomen en kregen de Molukse ex-KNIL-militairen een dienstbevel om tijdelijk naar Nederland te worden overgebracht. lees verder

Bron: Gerard de Boer - Gerard's Indië-blog
website : VERBORGEN GESCHIEDENISSEN EN ANDERE FEITEN



De Molukse Emigranten.

Hoe anders verliep het!

Daar het voor de Molukse militairen na de onafhankelijksoorlog van het toenmalige Nederlands-Indië erg moeilijk werd om zich daar te handhaven zij hadden immers trouw meegestreden met het Nederlandse leger de “KNIL”. En omdat de Nederlandse regering zijn verplichtingen aan hen had, werd er besloten om deze militairen met hun gezin een tijdelijk verblijf in Nederland te geven. lees verder

Bron: A. Verhoef
Website De Molukse Emigranten



65 jaar Molukkers in Nederland.

Maar een band van eeuwen!
maandag 21 maart 2016

Vandaag precies 65 jaar geleden liep de Kota Inten de haven van Rotterdam binnen met aan boord zo'n duizend ex-KNIL-militairen van Indonesische (meest Molukse) origine. In totaal zouden in korte tijd zo'n 12.500 zogenaamde "Ambonezen" naar Nederland komen. Tot een beloofde en verwachte terugkeer zou het nooit komen. In onderstaand verhaal gaan we op zoek naar de roots in de bijzondere band tussen Molukkers en Nederlanders. lees verder

Bron: Micha Peters
Website 65 jaar Molukkers in Nederland



NOS TV uitzending NPO2 20:55u

Vier generatis komen aan het woord
maandag 21 maart 2016

65 jaar Molukkers - ma 21 maart 2016 by NOS programma

Met een speciale live-uitzending besteedt de NOS aandacht aan het feit dat 65 jaar geleden twaalf grote scheepstransporten naar Nederland kwamen. In 1951 kwamen de eerste van ruim 12.000 Molukkers aan in Rotterdam. Niet tijdelijk, maar permanent. Vier generaties komen aan het woord.

Bron: NOS TV NPO2



TV-Maluku: Peringatan Ride Out 9 April 2016

Ter herinnering aan de gevallen strijders en om de huidige Molukse politieke gevangenen en hun gezinnen financieel te ondersteunen, houden Molukse wijken collectes die door de motorrijders ingezameld worden om het totaalbedrag bij het eindpunt te overhandigen aan actiegroep Perintis Aksi Kilat (PAK).

Peringatan Ride Out - 9 April 2016 by TV-Maluku

Elk jaar is een andere route en iedere motorrijder mag tegen betaling van 15 euro (inclusief eten) aan de rit meedoen. Iedereen is welkom, ongeacht kleur, afkomst, type motor. We rijden gezamenlijk als 1 groep voor het goede doel! Een van de Molukse politieke gevangenen is dhr. Simon Saiya. Sinds 2007 is hij ondergedoken omdat hij anders zou worden opgepakt. Maar in 2014 heeft hij ervoor gekozen om openlijk voor zijn mening uit te komen. Hij is toen met acht anderen opgepakt. De gevangenen verkeerden in slechte omstandigheden. Als gevolg van het ontbreken van goede voeding en de juiste medicatie bij ziekte is dhr. Simon Saiya op 22 februari 2016 komen te overlijden. Hij is één van degenen die tot zijn dood trouw bleef aan waarvoor hij staat.

Bron: Jaco Metekohy (PAK) – maart 2016 (Interview TV-Maluku) / Sahabat – maart 2016 (Interview TV-Maluku)



Een greep uit mijn hart 25 April 2016

25 april 2016 een dag wat me altijd bij zal blijven en de dagen wat hier aan vooraf zijn gegaan.

Op deze dag herdenken we dat 66 jaar geleden op 25 april 1950 de RMS (Republik Maluku Selatan) de Republiek der Zuid-Molukken op Ambon werd uitgeroepen. Op 21 maart 1951 kwam de eerste boot aan vanuit de Molukken en zetten onze ouders, (over) grootouders voet aan wal in voor hun een vreemd land. 65 jaar in Nederland. Vijf generaties verder. lees verder

Bron: Door Uli Huka. 29 april 2016



Vensters op de Molukse geschiedenis 1450 - 1950

Op deze website vind je informatie over vijfhonderd jaar Molukse geschiedenis. De periode van 1450 tot 1950 is ingedeeld in zes tijdvakken. We vertellen de geschiedenis in de vorm van twintig verhalen over belangrijke personen en gebeurtenissen. Daarbij vind je:

  • historische achtergrondinformatie;
  • tijdbalken, kaarten, afbeeldingen en filmpjes;
  • beknopte informatie over de voorgeschiedenis en de jaren na 1950;
  • tips voor verdere verdieping in de Molukse geschiedenis.

Je kunt de twintig verhalen zien als vensters die bepaalde personen, gebeurtenissen en momenten in de geschiedenis uitvergroten. Daarbij zijn keuzes gemaakt. Welke personen, gebeurtenissen en momenten geven inzicht in de belangrijkste historische ontwikkelingen op de Molukken? Welke verhalen laten zien hoe Molukkers de historische gebeurtenissen hebben beleefd en hoe ze erop hebben gereageerd?

Bron: vensters molukse geschiedenis



Historiek omdat we ook van gisteren zijn

In de jaren zeventig wordt Nederland opgeschrikt door een aantal treinkapingen en gijzelingsacties

Bij aankomst wordt de militairen verteld dat ze uit militaire dienst zijn ontslagen, iets dat veel van hen zien als vernedering. De eerste jaren wonen de Molukkers in centrale woonoorden, zoals het voormalig concentratiekamp Westerbork, vaak onder barre omstandigheden. De Molukkers worden buiten de samenleving gehouden en mogen niet werken. Zij zullen immers weer weer terug gaan naar Indonesië. Al snel wordt duidelijk dat Nederland ze niet terug kan sturen.

Bron: Molukkers in NL



Lieve opa, hoe bent u in Nederland beland?

Published on Aug 1, 2016, door Fâris van de Lisdonk.

Lieve opa, hoe bent u in Nederland beland? by TV-Maluku

Van maart tot en met juli 1951 kwamen 12.500 Molukse soldaten uit het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL) naar Nederland. Fâris van de Lisdonk, zoon van een Molukse moeder en een Nederlandse vader, vroeg zijn opa hoe het ging in die tijd.

Bron: Fâris van de Lisdonk, 1 augustus 2016.



Onthulling plaquette mr. dr. Chris Soumokil

13 oktober is de verjaardag van dr. Chris Soumokil en op deze dag wordt de plaquette van hem onthuld.

De onthulling zal plaatsvinden in Oegstgeest, op de Terweeweg 132. Dr. Chris Soumokil heeft op 21 jarig leeftijd op dit adres van 1927 tot 1933 gewoond toen hij in Leiden studeerde. Het was bij een woonhuis van dhr. Derek Verdoes, hij vond het een hele eer om een gedenksteen op zijn muur te laten plaatsen. Lees verder

Eindredactie en met dank aan: Lies Rampen-Lahumeten.



Zuidmolukse bezettingen in de jaren ‘70

geweldadige acties door Zuidmolukse jongeren in Nederland.

Bijna drie weken na de gijzelingsacties bij Bovensmilde en de Punt, besloot de regering gewapenderhand daaraan een einde te maken.

Bron:Marianne van Exel

Herdenking Japanse vrouwenkamp

Het wordt hoog tijd dat de geschiedenis van ca. 350 jaar Nederlands koloniaal bewind in het voormalig Nederlands-Indië in het onderwijs wordt opgenomen

Zondag 27 augustus 2017 heb ik een bezoek gebracht aan het `Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek` in Arnhem. Het tehuis en museum herdenkt een bijzonder Indisch verleden. Lees verder

Bron: indisch herinneringscentrum.

Eindredactie : Rudi Sabandar
Met dank aan Rudi Sabandar



Soekarno (1901-1970) – De eerste president van Indonesië

Soekarno werd geboren op 6 juni 1901 in Soerabaja, de hoofdstad van Oost-Java, onder de naam Kusno Sosrodihardjo. Zijn vader, Raden Soekemi Sosrodihardjo, was leraar op een basisschool en kwam van Java, terwijl zijn moeder, Ida Njoman Rai, van oorsprong Malinees was.

Nadat de onafhankelijkheid van Indonesië op 27 december 1949 definitief werd met de soevereiniteitsoverdracht van Nederland (na druk van de internationale gemeenschap), zaten de Molukkers in Indonesië in een lastig parket. De Indonesische regering zag hen als handlangers van de Nederlandse (ex-)bezetter, mede vanwege het Molukse aandeel in het KNIL. Lees verder

Bron: historiek



De Indië-herdenking gaat heel Nederland aan

Woensdagmiddag ging ik voor het eerst in mijn leven naar de Nationale Indiëherdenking bij het Indisch monument in Den Haag. Ik, een Indisch meisje van de derde generatie; er moesten 28 jaren voorbijgaan voor ik besefte dat 15 augustus ook over mij gaat.

Dat is best merkwaardig, want om mijn Indisch-zijn kon ik nooit heen. Mijn oma leerde mij al jong Maleise woorden, nam mij mee naar de Tong Tong Fair en serveerde nasi goreng met veel trassi. Lees verder

Bron: De Volkskrant



Nationale Indië Herdenking

Jaarlijkse herdenking op 15 augustus van de Japanse capitulatie en bevrijding van Nederlands-Indië in 1945. Hiermee kwam een officieel einde aan de Tweede Wereldoorlog voor het Koninkrijk der Nederlanden.

De geschiedenis van de mensen met een Indische oorlogsachtergrond is echter zó anders verlopen dat de activiteiten op 4 en 5 mei niet genoeg bij de behoeften van deze groep blijken aan te sluiten. Lees verder

Bron: Nationale Indië Herdenking



Onafhankelijkheidsdag Indonesië

De dag van het uitroepen van de onafhankelijkheid (Hari Proklamasi Kemerdekaan Republik Indonesia) is jaarlijks op 17 augustus een nationale feestdag in Indonesië.

Twee dagen na de capitulatie van Japan is de situatie chaotisch en de Nederlandse regering denkt er niet over om de republiek te erkennen. De Indonesiërs moeten op de officiële soevereiniteitsoverdracht nog twee oorlogen en meer dan vier jaar wachten, tot 29 december 1949. Lees verder

Bron: onafhankelijkheidsdag_indonesie



Hoe de Molukse geloofstradities en het christendom samenkwamen in de Molukse kerk in Nederland

Via het project ‘Collectieve erkenning Indisch en Moluks Nederland’ subsidieert het ministerie van volksgezondheid, welzijn en sport de expositie. Dat toont volgens Nikijuluw aan dat de blik op het verleden van Molukkers in Nederland veranderd is.

“Ik geloof niet dat de Molukse gemeenschap nog erg bezig is met een excuus voor gebeurtenissen uit het verleden. Toch kun je dit initiatief wel zien als een goedmakertje.” Lees verder

Bron: Trouw door Thomas Jak4 september 2019, 8:12



Slavernij Nederlands-Indië

De redenen waarom slavernij in de oostelijke koloniën veel minder bekend is dan die in het westen, hebben onder andere te maken met de geschiedschrijving. Historici hebben lang gesuggereerd dat slavernij in oost vooral in stedelijke huishoudens zou hebben plaatsgevonden waarbij de ‘bedienden’ veel bewegingsvrijheid genoten.

De honderden slaven in dienst van hoge VOC-dienaren waren voor historici lange tijd het bewijs dat slaven in de oost alleen maar een statussymbool waren. Van Rossum laat in zijn onderzoek zien dat het tegendeel het geval is. Ook hier hadden de slaven voornamelijk een economische functie en werden ze vooral gebruikt als werkkracht. Lees verder

Bron: Bron : indisch centrum Denhaag



Hoe de Molukkers naar Nederland kwamen en bleven.

Het is 70 jaar geleden dat duizenden Molukkers per schip aankwamen in Nederland.

Hoe de Molukkers naar Nederland kwamen en bleven

De Molukkers dachten dat ze hooguit een paar maanden zouden blijven om daarna terug te keren naar een eigen onafhankelijke staat op de Molukken. Dat liep helemaal anders.

Bron: We danken hoogleraar Molukse geschiedenis Fridus Steijlen en directeur van het Moluks Historisch Museum Henry Timisela voor hun medewerking aan het script.
Muziek: Noria - Hometown / Hereafter / Dusk / Dark Matter

\